ZELFBEWUSTZIJN
Om een bij jou passende leiderschapsstijl te ontwikkelen en te versterken, is het van groot belang om inzicht te hebben in je eigen ervaringen, aspiraties, visie op leiderschap, waarden, sterke en zwakke punten.
‘Leadership begins with you –and you will not succeed as a leader unless you have some sense of who you are’ ‘Why should anyone be led by you’ – Goffee & Jones).
´You can’t manage others if you don’t manage yourself first. The essence of managing oneself is to know our strengths and to fully develop a strength-based leadership approach. What are my strengths? How do I perform? What are my values? Where do I belong? What should my contribution be?´ – Peter Drucker
Voordat je anderen leidt, is het belangrijk om te weten:
💜 wat je drijft, waar je voor staat, wat je waarden en overtuigingen zijn
💹 wat je dromen en doelen zijn, wat je purpose is, wat je visie is
✔ wat je sterke en zwakke punten zijn, wat je prestatie risico´s zijn, wat je groeipotentieel is/waar je kracht ligt
👍 ❔ en hoe dit van invloed is op de manier waarop je overkomt, wat is jouw impact is als leidinggevende. Hoe worden jouw leiderschapskwaliteiten en gedrag ervaren door je stakeholders; als effectief of ineffectief, positief of negatief, of…?
Self-awareness is not a soft skill, a nice-to-have. It is playing out in your bottom line. This is about leadership effectiveness. – Dana Landis
Zelfbewustzijn is cruciaal voor effectief leiderschap
Leiderschap kan niet worden ´gefixt´ door steeds maar weer een nieuwe techniek toe te passen of een cursus te volgen. Wat leiders nodig hebben, is op de eerste plaats veel zelfinzicht, zelfbewustzijn.
Uit een onderzoek onder leidinggevenden door het Korn Ferry Institute bleek dat zelfbewustzijn meetbaar bijdraagt aan topprestaties en dat het een belangrijke indicator is van carrièresucces op de lange termijn.
Maar ook dat 80 procent van de leiders blinde vlekken heeft over hun vaardigheden en nog eens 40 procent onderbenutte sterke punten heeft.
Ook volgens Terese Amabile is self-awareness van cruciaal belang voor effectief leiderschap en zij signaleert bovendien dat hier veel te weinig aandacht voor is in leadership development programma´s. Voor het vergroten van het zelfbewustzijn is volgens haar eerlijke, consistente en frequente feedback over de sterke en zwakke punten van een leider en de impact die ze hebben op andere mensen nodig.
Een 360°-beoordeling kan helpen, maar alleen als leiders iemand hebben die hen kan coachen om de resultaten van de beoordeling te begrijpen. Ze moeten ook bereid zijn om de resultaten te accepteren, zelfs als ze sterk verschillen van wat ze over zichzelf geloven. Verder is coaching nodig, een coach kan de gebieden laten zien die moeten verbeteren en ondersteuning bieden. Als laatste zegt zij is reflectie van belang, idealiter moet leidinggevenden aan het einde van de dag nadenken over hun werk, hun invloed op andere medewerkers, hun intenties en hun emoties die ten grondslag liggen aan hun gedrag.
Regelmatig blijkt er een groot verschil te zijn tussen hoe leidinggevenden hun kwaliteiten en leiderschapsstijl percipiëren en waarderen en hoe hun medewerkers dat doen. Veel leidinggevenden hebben een incompleet beeld van zichzelf, ze overdrijven of onderschatten hun sterke punten en hebben weinig kennis van hun valkuilen en andere prestatierisico´s. Daarom is 360graden feedback (onderdeel van mijn StrengthscopeLeider programma) van groot belang.
Het kan heel verhelderend zijn om te weten hoe anderen de sterke punten van de leidinggevende zien en in hoeverre ze hier meer of minder van willen zien. En welke kwaliteiten en leiderschapsgedragingen zij het meest waarderen.
Effectief Leiderschap begint bij sterk persoonlijk leiderschap
Effectief leiderschap begint bij leidinggevenden zelf. Het is belangrijk dat leiders zich bewust zijn van hun vaardigheden en sterke punten, maar ook van hun zwakke punten. En dat ze kunnen reflecteren op eigen gedrag maar ook openstaan voor feedback van anderen.
Zelfbewustzijn, zelfregulering, zelfeffectiviteit, zelfontwikkeling, zelfrespect en zelfvertrouwen vormen de kern van authentieke leiderschapsontwikkeling. Veel ´zelf´ dus 😏 maar daar begint sterk leiderschap dan ook mee: effectief leiderschap begint bij de leidinggevende zelf. Terwijl in de praktijk blijkt dat maar weinig leidinggevenden de tijd nemen voor de nodige reflectie en ontwikkeling. Bill George, hoogleraar leiderschap aan Harvard Business School en voormalig CEO van Medtronic, stelt dat zelfbewustzijn het startpunt is van leiderschap. Zelfbewustzijn is de vaardigheid om je bewust te zijn van je gedachten, emoties en waarden.
Authentiek Leiderschap begint met zelfbewustzijn
Bill George is een autoriteit op het gebied van authentiek leiderschap en heeft verschillende boeken geschreven over dit onderwerp, waaronder True North: Discover Your Authentic Leadership en Discover Your True North. Volgens hem begint authentiek leiderschap met zelfbewustzijn en het ontwikkelen van een diep begrip van je eigen doelen, waarden en persoonlijkheid. Door deze dimensies van authentiek leiderschap te omarmen, kunnen leidinggevenden vanuit eigen leiderschapskracht werken en een positieve impact hebben op hun teams en organisaties.
We all have the capacity to inspire and empower others. But we must first be willing to devote ourselves to our personal growth and development as leaders.
Discovering your authentic leadership requires a commitment to developing yourself. Like musicians and athletes, you must devote yourself to a lifetime of realizing your potential.
Zelfbewustzijn omvat de kennis die een leidinggevende heeft over de eigen sterke en zwakke punten, evenals de inschatting hoe hun medewerkers de manier van leidinggeven beoordelen (Walumbwa et al., 2010).
Coaching kan waardevol zijn om zelfbewustzijn te vergroten. John Whitmore is een bekende auteur op het gebied van leiderschap en coaching, van hem is ook het bekende en veel gebruikte coachingmodel GROW, beschreven in zijn boek Coaching for Performance. Hij zegt:
Alleen als je authentiek bent, geeft dat het goede gevoel dat samengaat met geloven in jezelf.
Vier elementen van zelfbewustzijn voor de ontwikkeling van authentiek leiderschap
Avolio en Gardner (2005) identificeerden vier elementen van zelfbewustzijn die volgens hen specifiek relevant zijn voor de ontwikkeling van authentiek leiderschap:
1. waarden
2. kennis met betrekking tot identiteit
3. doelen
4. emoties
Onderzoek benadrukt consistent het belang van zelfbewustzijn voor effectief leiderschap. Zelfbewuste leidinggevenden zijn beter in staat om zichzelf te begrijpen, hun emoties te reguleren en empathie te tonen naar anderen. Dit verhoogde zelfbewustzijn geeft ook meer zelfvertrouwen, stelt in staat om weloverwogen beslissingen te nemen, positieve invloed uit te oefenen op de medewerkers en organisatie en succes in hun carrière te behalen.
Leiders hebben vaak blind spots
Maar ondanks de bewezen waarde van zelfbewustzijn, geven studies aan dat veel leiders blinde vlekken hebben als het gaat om hun vaardigheden, waarden, sterktes, zwaktes en potentieel. Volgens onderzoek van Korn Ferry erkent 80 procent van de leiders niet volledig hun sterke en zwakke punten, en tot 40 procent onderbenut hun potentieel.
´Zelfbewustzijn kan waardevoller zijn dan een MBA: in dit artikel van MT/Sprout wordt benadrukt dat het ontwikkelen van zelfbewustzijn en empathie mogelijk waardevoller is dan het behalen van een MBA.´
Het Korn Ferry Institute heeft in hun onderzoek onder leidinggevenden vastgesteld dat zelfbewustzijn meetbaar bijdraagt aan topprestaties en een cruciale indicator is van succes in een carrière.
´Ken Uzelf´
De inscriptie “Ken Uzelf” (γνῶθι σεαυτόν) op de tempel van Apollo in Delphi is een van de bekendste aforismen uit de Griekse oudheid. Het aforisme “Ken Uzelf” werd toegeschreven aan verschillende Griekse filosofen, waaronder Socrates en Pythagoras. Het aforisme werd beschouwd als een oproep tot zelfkennis en zelfreflectie, en werd gezien als een belangrijke deugd voor leiderschap en persoonlijke ontwikkeling. Tegenwoordig wordt het nog steeds gebruikt als een oproep tot zelfreflectie en persoonlijke ontwikkeling.
Authentieke leiders zijn zich bewust van hun sterke en zwakke punten door te reflecteren op hun eigen gedrag (Lutken, 2010). Reflectie leidt tot zelfkennis (Smith, 2001), wat de essentie is van authentieke leiders (Walumbwa, Wang, Wang, Schaubroeck & Avolio, 2010). Door zich bewust te zijn van hun eigen sterke en zwakke punten, kunnen authentieke leiders hun leiderschapsstijl afstemmen op hun persoonlijke waarden en doelen.
Zelfbewustzijn is de essentie van emotionele intelligentie
Daniel Goleman, een autoriteit op het gebied van emotionele intelligentie -en auteur van o.a. het boek Over leiderschap. De beste leiders gebruiken hun emotionele intelligentie- beschouwt zelfbewustzijn als de essentie van emotionele intelligentie. Het vermogen om jezelf te begrijpen en je emoties, motivaties en reacties te herkennen, is cruciaal voor goed leiderschap.
Zelfbewustzijn heeft een directe invloed op andere essentiële aspecten van leiderschap, zoals zelfregulering en empathie. Door zelfbewust te zijn, kunnen leiders beter zelfcontrole, emotionele controle uitoefenen en empathie tonen naar anderen toe.
Zelfbewustzijn is van cruciaal belang voor effectief leiderschap en dit blijft vaak onderbelicht in leiderschapsontwikkelingsprogramma´s – Terese Amabile
Terese Amabile, psycholoog en hoogleraar aan de Harvard Business School en auteur van het boek The Progress Principle (waarover hier in mijn nieuwsbrief binnenkort meer) benadrukt dat zelfbewustzijn van cruciaal belang is voor effectief leiderschap en dat dit aspect vaak onderbelicht blijft in leiderschapsontwikkelingsprogramma’s. Volgens Amabile is eerlijke, consistente en frequente feedback essentieel om zelfbewustzijn te vergroten. Leiders hebben iemand nodig die hen kan coachen en begeleiden bij het begrijpen van feedback en het identificeren van gebieden die verbeterd kunnen worden.
Een effectief instrument voor het vergroten van zelfbewustzijn is dan ook 360gradenfeedback. Dit biedt feedback vanuit verschillende perspectieven van stakeholders, waardoor leiders en managers een breder beeld krijgen van hun sterke punten, zwakke punten, effectief en ineffectief leiderschapsgedrag, hun potentieel en ontwikkelingsbehoeften.
Reflectie is een essentieel onderdeel van zelfbewustzijn: leiders doen er goed aan om regelmatig de tijd nemen om na te denken over hun werk, hun invloed op anderen, hun waarden, intenties en de emoties die hun gedrag beïnvloeden. Zo kunnen ze een dieper inzicht krijgen in zichzelf en hun leiderschapsstijl. Maar introspectie is niet voldoende, studies wijzen uit dat ook extern zelfbewustzijn van belang is.
Het Belang van Zelfbewustzijn voor Leiderschap volgens Tasha Eurich
Tasha Eurich is een Amerikaanse auteur, spreker en organisatiepsycholoog die bekend staat om haar werk op het gebied van leiderschap en zelfbewustzijn. In haar bestseller boek Insight richt ze zich op het belang van zelfbewustzijn voor persoonlijke en professionele groei. Het boek biedt inzichten in hoe we ons zelfbewustzijn kunnen ontwikkelen en hoe dit kan leiden tot betere relaties, effectiever leiderschap en meer voldoening.
Volgens Eurich is zelfbewustzijn een cruciale factor voor succes en geluk in het leven. Door onszelf beter te begrijpen, kunnen we onze sterke punten benutten en beter omgaan met zwakke punten. Zelfbewustzijn is belangrijk voor effectief leiderschap, omdat het leiders in staat stelt om hun eigen stijl en impact op anderen te begrijpen en te verbeteren. Dit leidt tot meer authenticiteit en effectiviteit in leiderschap. Zelfbewustzijn stelt leiders ook in staat om hun impact op anderen te begrijpen en te verbeteren, wat leidt tot betere relaties en meer voldoening in het werk.
Onderzoek suggereert dat wanneer we onszelf duidelijk zien, we zelfverzekerder en creatiever zijn. We nemen betere beslissingen, bouwen sterkere relaties op en communiceren effectiever. We zijn betere werknemers die meer promotie maken. En we zijn effectievere leiders met meer tevreden werknemers en winstgevendere bedrijven. Hoewel de meeste mensen denken dat ze zelfbewust zijn, is zelfbewustzijn een werkelijk zeldzame eigenschap.
Tasha Eurich identificeert twee categorieën van zelfbewustzijn: interne en externe zelfbewustzijn. Ze benadrukt dat het belangrijk is dat leidinggevenden actief werken aan het ontwikkelen van zowel hun interne als externe zelfbewustzijn.
Interne zelfbewustzijn
Interne zelfbewustzijn verwijst naar het hebben van een duidelijk begrip van onze eigen waarden, passies en emoties. Het gaat erom in harmonie te zijn met onze gedachten, gevoelens en motivaties. Volgens Eurich is interne zelfbewustzijn cruciaal voor persoonlijke groei en welzijn. Het helpt ons betere beslissingen te nemen, onze emoties effectief te beheren en onze acties in overeenstemming te brengen met onze waarden.
Externe zelfbewustzijn
Externe zelfbewustzijn houdt in dat we begrijpen hoe anderen ons zien. Het gaat erom ons bewust te zijn van hoe ons gedrag anderen beïnvloedt en hoe anderen ons zien. Eurich benadrukt dat externe zelfbewustzijn belangrijk is voor het opbouwen van sterke relaties, effectieve communicatie en leiderschap. Het stelt ons in staat te begrijpen hoe onze acties en woorden door anderen worden geïnterpreteerd en helpt ons ons gedrag dienovereenkomstig aan te passen.
In het kort gaat interne zelfbewustzijn over het begrijpen van onszelf, terwijl externe zelfbewustzijn gaat over het begrijpen van hoe anderen ons zien. Beide zijn belangrijk voor persoonlijke en professionele groei, en het ontwikkelen van beide aspecten van zelfbewustzijn kan leiden tot verbeterde relaties, betere besluitvorming en verhoogde effectiviteit op verschillende gebieden.
Self-awareness is not a soft skill, a nice-to-have. It is playing out in your bottom line. This is about leadership effectiveness. – Dana Landis
Leadership’s First Commandment: Know Thyself… No tool can help a leader who lacks self-knowledge – Harvard Business Review editorial
Zelfbewustzijn en een focus op sterke punten
Inzicht in de eigen sterke punten en leiderschapskracht vormen de basis voor authentiek leiderschap. Door je sterke punten te begrijpen en te benutten, kun je jezelf beter begrijpen en je leiderschapsstijl afstemmen op je persoonlijke waarden en doelen. Door te begrijpen wat je sterke punten zijn, kun je beter begrijpen wat voor jou belangrijk is en wat je sterker maakt waardoor je meer authentiek en met meer impact gaat leiden.
Strengths-based leiderschap richt zich onder andere op het identificeren en benutten van de sterke punten van individuen en teams. En door als leidinggevende te werken vanuit je eigen waarden, doelen en persoonlijke sterktes, kun je authentiek, talentgericht leiderschap ontwikkelen en versterken. Door meer te werken vanuit je unieke leiderschapskwaliteiten, vanuit je kracht, ervaar je dat je meer jezelf kunt zijn en je leiderschapsstijl beter leert af te stemmen op je persoonlijke waarden en aspiraties. Medewerkers volgen graag authentieke leiders en hebben meer vertrouwen in authentieke leiders.
Feedback
Naast introspectie is het ook belangrijk dat leidinggevenden openstaan voor feedback van anderen, omdat ze vaak blinde vlekken hebben met betrekking tot hun kwaliteiten en de manier waarop hun leiderschap wordt gezien door stakeholders.
CoAchieve biedt strengths-based leiderschapscoaching, een online leeromgeving met veel resources, tools en opdrachten zodat je de opgedane kennis direct kunt toetsen in de praktijk, plus het unieke StrengthscopeLeider assessment. Dit is gericht op het identificeren en ontwikkelen van sterke punten, leiderschapsvaardigheden, effectief leiderschapsgedrag. Het helpt leidinggevenden om meer zelfbewust te worden en inzicht te krijgen in hoe hun leiderschap waargenomen wordt door anderen.
Als leidinggevende is het belangrijk om te investeren in je eigen ontwikkeling, neem de stap om strengths-based leiderschapscoaching en het StrengthscopeLeider assessment te verkennen. Om je leiderschapskwaliteiten te versterken en een positieve impact te hebben op je team en organisatie. Dit aanbod sluit ook aan bij de behoefte aan feedback voor effectieve leiderschapsontwikkeling vanuit verschillende perspectieven, zoals collega’s, teamleden en leidinggevenden.
Leidinggevenden hebben ook veel zelfinzicht nodig en daar ontbreekt het nog wel eens aan in de praktijk. Welk effect heeft jouw gedrag en jouw leidinggevende stijl op anderen? Wat helpt jou en wat belemmert jou om goed leiding te geven? Waar ligt je kracht en waar niet? Bewustwording van je leidinggevende stijl en het effect van jouw gedrag op medewerkers is van groot belang.
Een vaak voorkomend probleem is dat er een groot verschil bestaat tussen hoe leiders hun eigen kwaliteiten en leiderschapsstijl percipiëren en hoe hun medewerkers dit ervaren en waarderen. Veel leiders hebben een onvolledig beeld van zichzelf, waarbij ze hun sterke punten vaak overdrijven of onderschatten en weinig kennis hebben van hun valkuilen en andere prestatierisico’s. Daarom is 360graden strengths-based feedback een waardevol instrument, aangezien het inzicht biedt in hoe anderen de sterke punten van de leider zien en welke kwaliteiten en gedragingen zij het meest waarderen/het meest effectief vinden.
Werk vanuit een authentieke, effectieve leiderschapsstijl die past bij jou als persoon en bij wat je team en de organisatie van jou als leidinggevende verlangen in deze tijd.
Interessant? Start dan met mijn leiderschapstraject voor het ontwikkelen van authentiek, krachtig, talentgericht leiderschap. Wil je meer informatie ontvangen neem dan contact met mij op.
Unlock your leadership potential
By focusing on strengths, leaders can create a more motivated, productive and engaged team. Unlock your potential, focus on what you do best and drive better results, with my business driven, people centric, strengths focused services.
I help leaders and managers build their strengths to enable them to achieve high performance for themselves and through their teams. With broad knowledge of leadership development, positive psychology, management sciences and HRM, I support leaders and managers by offering leadership assessments, programs, online learning and online or face2face coaching underpinned by a strengths focused approach.
