SOAR: Strengths, Opportunities, Aspirations, Results

In mijn (coaching)gesprekken met leidinggevenden komt nog vaak de bekende SWOT analyse langs. Het conventionele model voor strategische planning -Strengths & Weaknesses, Opportunities & Threats- wordt nog binnen veel organisaties gebruikt. Het nadeel is dat er bij SWOT toch vaak de nadruk wordt gelegd op het negatieve, op beperkingen en zwaktes en te weinig op de mogelijkheden en sterktes.

In tegenstelling tot de klassieke SWOT analyse gaat de SOAR analyse uit van de sterke punten benadering en AI (appreciative inquiry | de waarderende benadering, een aanpak voor positieve organisatieverandering), focust meer op positieve elementen en is sterk resultaatgericht.

SOAR biedt een vernieuwde aanpak voor strategische planning gericht op positieve verandering met een focus op kracht, versterken wat werkt.

De SOAR-analyse is een krachtig positief hulpmiddel om samen met stakeholders het potentieel van de organisatie in kaart te brengen en een gedeelde visie op de toekomst te creëren. Voortbouwen op sterke punten levert positieve resultaten en vereist minder inspanning en middelen dan proberen om vooral zwakke punten te corrigeren.

SOAR is intended to be a “positive approach to strategic thinking and planning that allows an organization to construct its future through collaboration, shared understanding and a commitment to action” (Stavros and Hinrichs, 2009).

SOAR is een strengths-based framework met een multi-stakeholder benadering voor strategisch denken en plannen.

Focus op de sterktes (Sterktes), het potentieel, de kwaliteiten, vaardigheden in je team of organisatie en de kansen in je omgeving (Opportunities). Focus meer op wat wil je wel in plaats van wat wil je niet, waar wil je naartoe (Aspirations): formuleer een positief doel, ambitie, visie, droom gericht op het gewenste resultaat (Results).

Dit zorgt voor meer positieve energie, en betrokkenheid van je mensen om van aspiraties naar succes toe te werken.

SWOT lijkt een gebalanceerde analyse maar uit onderzoek blijkt dat de toepassing hiervan in de praktijk leidt tot het deficiëntie denken, de aandacht gaat voornamelijk uit naar het negatieve, de beperkingen en zwakke punten (o.a. Braveman et al., 2011). SOAR kan een goed alternatief zijn, het is niet per definitie een betere aanpak, in sommige situaties -afhankelijk van de organsiatiecontext, cultuur, doelstellingen en dergelijke- kan het zo zijn dat de keuze voor het meer traditionele SWOT beter is. Maar voor veel organisaties kan het interessant zijn om in ieder geval eens kennis te maken met het alternatief SOAR. Zie hier een voorbeeld van SWOT én SOAR voor TESLA (https://slidemodel.com/how-to-use-swot-analysis-or-soar-analysis/).

De zwaktes en bedreigingen uit de SWOT analyse worden niet genegeerd maar er wordt met een ‘andere lens’ naar gekeken. Onze werkomgeving verandert in rap tempo en de manier waarop we leren, werken en samenwerken is drastisch veranderd. Mensen en organisaties moeten zich moeiteloos aan die veranderingen kunnen aanpassen als ze optimaal gebruik willen maken van kansen die zich voordoen.

SWOT was designed in the 1960s, and it does not take into account the fluid design that requires stakeholder connections and aspirations to adjust to new information in a dynamic global environment. (Valentin, 2001)

In order for an organization to be sustainable in the 21st century, it must take advantage of opportunities, leverage internal strengths and efficiently use its human capital for building a society that enhances the organization and our planet. (Isern and Pung, 2007)

Positief en minder top-down

Door vanuit aspiraties naar de gewenste toekomst (welke resultaten willen we behalen, wat is succes?) toe te werken heeft dit model een meer positieve, toekomstgerichte en actiegerichte insteek en biedt het meer mogelijkheden voor creatie en innovatie.

SWOT werkt ook meer top down terwijl SOAR vooral goed werkt als je alle stakeholders erbij betrekt, zo stimuleert het ook employee engagement (medewerkersbetrokkenheid).

Actieve participatie van medewerkers is van cruciaal belang voor het slagen van ingezette veranderingen en mensen ervaren minder weerstand, komen sneller en meer vanuit intrinsieke motivatie in beweging als er sprake is van een gedeeld positief toekomstbeeld waar men naartoe kan werken.

Floreren

Om te floreren en excelleren is het essentieel om een mindset en aanpak te hebben die je helpt te focussen op de sterke punten en mogelijkheden in plaats van te focussen op zwakke punten en beperkingen.

Strengths-based development / De sterke punten aanpak voor ontwikkeling.

Het SOAR framework sluit goed aan bij andere strengths-based tools zoals bijvoorbeeld the path of possibilities and the path of limitations. Zie de afbeelding (Strengthscope) hieronder. Op welk pad besteed jij of je organisatie het merendeel van de tijd? Wat zijn de belangrijkste oorzaken waardoor je het op onderste pad terechtkomt? Welke specifieke actie kun je ondernemen om op het bovenste pad te blijven?

SOAR staat voor Strengths (Sterke punten) – Opportunities (Kansen) – Aspirations (Ambities) – Results (Resultaten). Het past ook heel goed bij het strengths-based van Strengthscope: Aspirations (Ambities) – Awareness (Bewustzijn) – Action (Actie) – Agility (Wendbaarheid) – Achievement (Resultaten).

Positieve Psychologie

Het doel van de positieve psychologie is ‘flourishing’. Flourishing consists of positive emotions, engagement, relations, meaning, accomplishment (Martin Seligman). Inzichten en technieken die een bewezen positieve impact hebben op het floreren van mensen in organisaties zijn: de ‘strengths-benadering’ (sterke punten benadering) en ‘appreciative inquiry’ (waarderende benadering).

Vanuit de positieve psychologie en de psychologie van arbeid en gezondheid is er onder andere meer aandacht voor werkgerelateerd welbevinden (bevlogenheid, flow, veerkracht), sterke punten van mensen (voor meer betrokkenheid, positieve energie, betere prestaties) en positief leiderschap* (inspirerend, coachend, gericht op verbinding en ontwikkeling).

Leiderschap van nu

Veel organisaties kunnen nog wel wat meer positief (zelf)leiderschap gebruiken. ‘Het nieuwe leiderschap is mensgericht en talentgericht leiderschap’. Een effectieve leidinggevende is sterk in het aanboren en aanmoedigen van het potentieel, de talenten en energie van anderen. De positieve psychologie en de sterke punten aanpak zijn in opmars en dat is mooi want we groeien het meest daar waar onze kracht ligt. De SOAR aanpak als onderdeel van organisatieontwikkeling sluit hier mooi op aan.

 

---